MÓN ĂN CUBA - SỰ PHA TRỘN CỦA ẨM THỰC CHÂU PHI, TÂY BAN NHA VÀ CARIBE

Ẩm thực Cuba là sự pha trộn của các món ăn châu Phi, Tây Ban Nha và các món ăn Caribe khác. Phần lớn  công thức nấu ăn của Cuba chia sẻ các loại gia vị và kỹ thuật với cách nấu ăn của Tây Ban Nha và Châu Phi, với một số ảnh hưởng ít hơn  của Caribê trong gia vị và hương vị nêm nếm.

Là kết quả của sự đô hộ Cuba bởi Tây Ban Nha hàng thế kỷ, nên ảnh hưởng chính, rõ rệt trong ẩm thực Cuba là đến từ Tây Ban Nha. Trong thời thuộc địa, Havana là một cảng quan trọng cho thương mại của thương nhân người Tây Ban Nha tại vùng Caribbean . Có rất nhiều người Tây Ban Nha trong số những người nhập cư đến từ miền nam Tây Ban Nha; do đó các món ăn Cuba chịu ảnh hưởng Tây Ban Nha mang phong cách ẩm thực Andalucia của Tây Ban Nha.

Những ảnh hưởng của nền ẩm thực khác bao gồm cách nấu ăn của Châu Phi, từ những người Châu Phi bị đưa đến Cuba làm nô lệ và của nước Pháp. Người Pháp, thường là những người thực dân Pháp đến Cuba từ Haiti. Cũng có thể kể đến một ảnh hưởng nhỏ nhưng đáng chú ý mang tên la Caja china diễn tả cách nấu ăn với dụng cụ nấu ăn tự chế do không cáo nồi và chảo của người lao công Trung Quốc đến Cuba vào giửa thế kỷ 19 khi buôn bán nô lệ da đen từ châu Phi chấm dứt sau chiến trang Nam Bắc của Mỹ; chủ yếu ở khu vực Havana. Cũng có một số ảnh hưởng của Ý.

 Một yếu tố nữa là Cuba là một đảo quốc nên hải sản là nguyên liệu có ảnh hưởng rất lớn đến phong cách ẩm thực Cuba. Và  yếu tố đóng góp khác cho ẩm thực Cuba là Cuba nằm trong khí hậu nhiệt đới, nơi sản xuất ra các loại trái cây và rau củ được sử dụng trong các món ăn và bữa ăn thường ngày của người Cuba.

Do hoàn cảnh lịch sử, từ trước dân số Cuba không phân bổ đồng đều trên đảo cho đến thế kỷ 20. Nô lệ châu Phi chiếm đa số trong các đồn điền mía, nhưng họ chiếm thiểu số ở hầu hết các thành phố. Các đồn điền thuốc lá chủ yếu do nông dân Tây Ban Nha nghèo, chủ yếu đến từ Quần đảo Canary. Một số lượng lớn người nhập cư Pháp, Haiti và Caribe cũng định cư ở phần phía đông của hòn đảo, chủ yếu là trong cuộc Cách mạng Haiti, cũng như những người lao động thời vụ để thu hoạch đường, trong khi điều này không xảy ra ở phần phía tây. Thay vào đó, chủ yếu là người nhập cư châu Âu  ở đó cho đến những năm 1950. Kết quả là, ẩm thực Cuba đã phát triển từ các điều kiện địa phương và ảnh hưởng  của cấu trúc, phân bổ nhân khẩu cụ thể.

Vùng miền của ẩm thực Cuba

Ẩm thực Đông Cuba khu vực tỉnh Oriente chủ yếu chịu ảnh hưởng của ẩm thực châu Phi và Caribbean, phần lớn dựa trên cách nấu ăn của người Creole, là hậu duệ của những người thực dân Pháp hoặc Tây Ban Nha có huyết thống chủng tộc hỗn hợp giữa người Pháp hoặc người Tây Ban Nha pha trộn với người Mỹ gốc Phi hoặc người thổ dân châu Mỹ bản địa. Các thành phần nguyên liệu thực phẩm quan trọng, thí dụ  cho nước sốt sofrito là  ớt xanh ngọt, tỏi, thì là, hành tây, lá oregano của Cuba và lá nguyệt quế. Hỗn hợp này được xào sơ qua và sau đó gạo trắng và đậu đỏ được nấu cùng với nhau trong sốt Sofrito và sau đó nướng trong lò. Moros y Cristianos được chế biến theo cách tương tự, sử dụng đậu đen. Mặc dù cách nấu món súp hầm  đậu đen cùng sử dụng một vài nguyên liệu cơ bản như hành tây, tỏi, rau củ, muối nhưng mỗi vùng miền lại có cách làm riêng.

Miền Tây Cuba cũng mang ảnh hưởng phong cách nấu nướng người Creole đa huyết thông.  Tuy nhiên khu vực thủ đô Hanava  của vùng Tây Cuba thì nền ẩm thực chịu ảnh hưởng nhiều từ nguồn gốc châu Âu, của người dân gốc châu Á đến từ Nam Á hay của người Trung Quốc.

Phong cách ăn uống và món ăn truyền thống nổi tiếng

Một bữa ăn điển hình bao gồm bánh mì Cuba, gạo và đậu, thường được nấu cùng nhau và sau đó được gọi là Moros y Cristianos (Người Moor và người theo đạo Thiên Chúa). Khi nấu cùng nhau, công thức được gọi là "congri" hoặc "Moros" hoặc "Moros y Cristianos" (đậu đen và gạo). Nếu nấu riêng nó được gọi là "arroz con frijoles" (cơm với đậu) hoặc "arroz y frijoles" (cơm và đậu). Tuy nhiên, đôi khi đậu được phục vụ riêng trong một món súp đậm đặc, cùng với món chính, thường là thịt lợn hoặc thịt bò và một loại củ thực vật, được gọi là Vianda trong tiếng Tây Ban Nha, có chứa các loại củ như  Yuca (khoai mì), Malanga (khoai môn), khoai tây, cũng như chuối Nam Mỹ Plantains và thậm chí là bắp ngô. Rau cải thường chỉ bao gồm cà chua, rau diếp và bơ, mặc dù dưa chuột, cà rốt, bắp cải trắng và củ cải không phải là hiếm.

Gạo và đậu là một phần không thể thiếu trong ẩm thực trên khắp Cuba, nhưng điều này khác nhau giữa các vùng. Tỏi, thì là Ai Cập, oregano và lá nguyệt quế là các loại gia vị được sử dụng nhiều nhất để tăng hương vị cho món ăn.

Thịt thường được phục vụ với nước sốt nhẹ. Ví dụ, loại nước sốt phổ biến nhất dùng với thịt lợn quay là mojo hoặc mojito, được làm từ dầu, tỏi, hành, các loại gia vị như lá oregano và nước cam đắng hoặc chanh.

Một số món ăn truyền thống từ thịt như Boliche là thịt bò chiên với nước sốt chorizo và trứng luộc. Ropa vieja là thịt bò băm nhỏ được ninh trong nước sốt cà chua Creole cho đến khi nó rã ra như "quần áo cũ rách nát" như người dân cư trú đến từ Quần đảo Canary mô tả. Và thịt bò Cuba picadillo, một món ăn truyền thống được làm từ thịt bò xay, khoai tây, hành tây, tỏi, thìa là, ớt chuông, rượu vang trắng, nước sốt cà chua, nho khô, ô liu và nụ bạch hoa.

Nhìn chung, món ăn của Cuba sử dụng nhiều kỹ thuật chế biến theo kiểu Tây Ban Nha với một số ảnh hưởng về gia vị và mùi hương của ẩm thực vùng Caribbean.

Một món ăn đặc trưng của Cuba là Paella Habana. Đó là dạng cơm hơi nhão, nặng mùi nghệ, nấu chung với chem chép, nghêu để cả vỏ, mực, tôm. Món ăn này mang đặc trưng rõ rệt của ẩm thực Tây Ban Nha.

Món khai vị phổ biến là Quesadilla - bánh pizza kẹp thịt bò băm cùng với xốt (salsa) cà hoặc thịt  Jamon Serrano con melon - thịt heo xông khói cán mỏng ăn với dưa lê và ôliu. Ngoài ra có món cá hồi nướng ăn với khoai tây và mù tạt Parillada . Người Cuba dường như đặc biệt yêu mùi nghệ như người Ấn yêu mùi cà ri.  

Một trong những món chính ở Cuba là chuối Nam Mỹ Plantains (một loại chuối to dày vỏ) còn sống thì ăn vào hơi chát, lúc chín rục thì đem nướng hay hấp đều rất ngon.

Cuba Sandwich y là một món ăn truyền thống của Cuba, còn gọi là Mixed Sandwich vì các nguyên liệu bên trong có thể tùy theo khẩu vị và đặc trưng của từng vùng mà thay đổi. Món này bao gồm bánh mì kẹp thịt heo, thịt hầm hoặc thịt gà, phômai và xốt Mojo. Ăn kèm khoai tây chiên và xà lách. Thưởng thức món này không thể thiếu một ly Cocktail Mojito. Thức uống này là sự hòa quyện tuyệt vời giữa rượu Rhum và Soda chanh đường cùng lá bạc hà làm nên một hương vị vô cùng quyến rũ.

Ngoài ra Bia Cuba khá ngon, đặc biệt là bia Crital nổi tiếng. Một thứ đồ uống cũng phổ biến và đặc trưng Cuba là mojito, thứ cocktail pha bằng rượu rum, nước chanh và lá bạc hà tươi.