ẨM THỰC CAMPUCHIA - ẢNH HƯỞNG MẠNH MẼ PHONG CÁCH ẤN ĐỘ VÀ TRUNG HOA

Đất nước chùa tháp có đủ rừng, biển, núi sông nên tuy là quốc gia có diện tích không rộng lớn trải dài nhưng ẩm thực Campuchia lại khá phong phú. 

Nhắc đến ẩm thực Vùng Đông Nam Á thì chắc chắn Thái Lan và Việt Nam sẽ là hai cái tên được nhắc đến nhiều nhất. Còn về ẩm thực Campuchia thì thường không được du khách chú ý đến, nhưng nếu đã một lần được nếm thử, ắt hẳn bạn sẽ bị ấn tượng bởi những hương vị độc đáo của xứ sở này. Cũng như thói quen ẩm thực của nhiều dân tộc thuộc nền văn minh lúa nước trong khu vực châu Á, nhưng ẩm thực Campuchia có những đặc điểm riêng biệt. Người dân Campuchia có thói quen ăn gạo tẻ và ăn nhiều cá hơn thịt. Vào các ngày lễ tết, nông thôn cũng như thành thị đều có gói bánh tét, bánh ít. Phần lớn trong mỗi gia đình đều có mắm bồ hóc để ăn quanh năm.

Ẩm thực Campuchia ảnh hưởng phong cách mạnh mẽ của Ấn Độ và một phần của ẩm thực Trung Hoa, hầu hết các món ăn có vị lạt, ngọt và béo. Món ăn Ấn Độ tìm thấy hầu hết ở các gia vị được dùng chủ yếu là cay như sa tế, ớt, tiêu, nhục, hồi v.v. Món ăn Trung Hoa được tìm thấy nhiều với vị lạt và khá béo, nhiều dầu mỡ nhất là mang phong cách ẩm thực vùng Tứ Xuyên.
Các thực phẩm chủ yếu cho người dân Campuchia là lúa gạo. Hầu như mỗi bữa ăn đều có cơm. Các món khác như cari, súp hoặc khoai tây chiên thường là các món chính đi kèm khá phổ biến. Ngoài gạo, người Campuchia còn sử dụng nếp để chế biến ra các món xôi và cơm lam. Xôi thường đi kèm sầu riêng như là một món tráng miệng còn cơm lam thường dùng như là một món thay thế cơm cho người nông dân làm ruộng khi mà họ không có thời gian chế biến.
 

Các gia vị đặc trưng của ẩm thực Campuchia

Trái xăng: Gia vị chua, thay vì Việt Nam dùng me chua, trái sấu thì người Cambodia dùng trái xăng làm vị chua trong các món súp, canh.

Sầu đâu: vị đắng, thanh dùng trộn gỏi

Trái chúc: chanh rừng.
 

Các món ăn phổ biến và tiêu biểu của ẩm thực Campuchia

Đu đủ trộn

Món ăn của Campuchia thấy có nhiều nét tương đồng với Thái Lan và Lào. Đặc biệt nhiều món ăn sống và rau trộn là phổ biến. Trong đó món tomyam - đu đủ bào - một loại gỏi được mỗi nước chế biến theo cách khác nhau. Ở Thái Lan thì có tôm khô, cà chua, đậu đũa, dưa chuột, tỏi, ớt v.v.; ở Lào lại có thêm ba khía; còn ở Campuchia nó được chế biến lạt hơn và ít thêm nguyên liệu phụ mà nguyên liệu chính là đu đủ.

Đường thốt nốt

Giống như miền Nam Việt Nam có nhiều dừa, Campuchia đặc trưng với sự hiện diện của cây thốt nốt. Hình ảnh cây thốt nốt gắn bó với đời sống của người dân với nhiều công dụng. Lá thốt nốt dùng để lợp nhà, thân cây dùng làm cột. Nước thốt nốt ngọt, chắt lọc từ hoa thốt nốt nên hương vị rất tinh khiết, được nấu thành đường. Đường thốt nốt không chỉ dùng nấu chè, còn có thể nêm vào thức ăn, canh hay các món kho.
Ngoài ra, nước thốt nốt còn chế biến thành một loại rượu nhẹ như rượu vang rất đặc biệt còn có tên gọi là "tức-thốt-chu" (thốt nốt chua).
 

Chè ngọt

Chè Campuchia rất ngọt, có rất nhiều loại chè khác nhau mà người Campuchia chế biến theo vùng địa phương mang khẩu vị rất lạ. Đặc biệt có món chè thốt nốt - nguyên liệu lấy chủ yếu từ trái thốt nốt.
 

Hoa sầu đâu

Hoa sầu đâu - một loại hoa thu hoạch từ cây sầu đâu ra hoa trong khoảng những tháng từ tháng 12-1-2-3 - là một loại hoa được xem là đặc sản của Campuchia. Loài hoa này mang vị khá đắng giống mướp đắng nhưng vị đắng mang tính trầm - có vị thuốc, ăn xong có cảm giác vị ngọt nơi đầu lưỡi. Hoa sầu đâu được chế biến món ăn là trộn chung với khô (khô mực, khô cá, khô nai) xé nhỏ gọi là "gỏi sầu đâu". Cách trộn món gỏi "hoa sầu đâu" nguyên liệu gồm: củ cải bào mỏng, dưa leo bào mỏng, nước mắm me, sau đó trộn cùng với hoa sầu đâu. Hoa sầu đâu khi trộn gỏi phải trụng sơ với nước sôi, tước bỏ xơ trên hoa rồi trộn chung với tất cả. Khô có thể trộn chung hoa là khô cá lóc, cá trê, cá sặc v.v. Cùng với "hoa sầu đâu" thì một số loại rau dân dã khá ngon khác được người dân Campuchia sử dụng như là một loại đặc sản như rau rừng, hoa lục bình, chùm ruột, bông súng v.v.

Món ăn từ Côn trùng

Loại thức ăn giàu đạm này được tìm thấy rất nhiều trên đất nước Campuchia. Người Campuchia rất thích dùng côn trùng đẻ chế biến nhiều món ăn. Từ dế cơm, trứng kiến đến con cà cuống, nhền nhện trong các món chiên, xào, dồn đậu phộng đến hấp cơm hay ngâm giấm đều rất ngon. Đắt nhất vẫn là con cà cuống - một loại côn trùng có ích sống nhiều ở đồng ruộng Campuchia với hương vị thơm cay. Cà cuống hiện nay đang trên đà tuyệt chủng vì nạn săn bắt quá mức và do lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật trên cây trồng. Cà cuống hiện nay đang bày bán tại các chợ côn trùng Campuchia hầu hết đã được lấy túi hương ra, chỉ còn lại thân mà thôi, còn túi hương người ta sẽ bán riêng với giá khá cao. So với món ăn chế biến từ côn trùng của Thái Lan và Lào[2], món ăn chế biến từ côn trùng của Campuchia ít món hơn, chủ yếu vẫn là dế và nhền nhện. Các loại côn trùng khác, hầu hết Campuchia vẫn nổi tiếng là nước xuất khẩu côn trùng sang Thái Lan. Món ăn chế biến từ côn trùng của Campuchia không cầu kỳ và ít gia vị hơn món ăn từ côn trùng của Thái Lan.

Bai sach chrouk

Bai sach chrouk là món ăn luôn có mặt ở các góc phố trên khắp Campuchia vào những buổi sáng sớm. Đây là một món ăn đơn giản và rất phổ biến ở Campuchia. Bai sach chrouk bao gồm cơm trắng ăn cùng thịt heo xắt lát mỏng, được ướp trong nước cốt dừa hoặc tỏi và nướng trên than hồng, để thịt thấm từ từ và có một vị ngọt thơm tự nhiên. Kèm theo đó là bát nước canh được nấu từ gà, một chén nhỏ dưa chuột tươi và củ cải đỏ ngâm gừng.
 

Thịt heo và cơm

Bạn có thể sử dụng hầu bàn này, Campuchia vào buổi sáng, trong tất cả các góc của trái đất. Đó là dễ dàng để tìm hiểu, nhưng đến tháng này.
Thịt lợn quay chậm than chia có mùi riêng của họ. Đôi khi cũng ướp thịt với nước dứa hoặc khác. Và bạn sẽ không tìm thấy cùng một trong hai của thế giới quá trình chrouk Bai Zech.
Điều này có thể bao gồm một đĩa thịt heo quay, p gạo, cỏ của dưa chuột ngâm, daikon củ cải, và một vài lát gừng.
Cũng thêm vào một bát súp gà và hành lá mắm rắc hành tây sở hữu.
 

Cá amok

Amok là một món mang đầy đủ những hương vị riêng của Campuchia, tương tự như món chưng của Việt Nam. Amok được chế biến từ đường thốt nốt, nước dừa, mắm prohok và thường được gói trong lá chuối, các món amok đặc trưng thường là gà amok, cá amok… Món cá amok thường được chế biến từ cá lóc hoặc cá trê. Mắm bò hóc, đường và trứng sẽ được đánh thành một hỗn hợp, đem nấu cho sệt, sau đó bọc cá phi-lê nguyên miếng bằng hỗn hợp này, thêm vài chiếc lá slok Ngor, một loại thảo mộc địa phương rồi gói lại bằng lá chuối và đem hấp.
 

Cà ri Campuchia

Cà ri đỏ Khmer it cay hơn các món cà ri của nước láng giềng là Thái Lan, cà ri đỏ thường được chế biến từ thịt bò, thịt gà hay cá, cà tím, đậu xanh, khoai tây, nước cốt dừa tươi, sả và rất ít ớt, vì thế sẽ dễ ăn hơn nhiều so với cà ri Thái. Cà ri đỏ thường được ăn kèm với bánh mì - bị ảnh hưởng từ thời Pháp. Món ăn này thường dùng để phục vụ tại các dịp đặc biệt ở Campuchia như đám cưới, họp mặt gia đình và các ngày lễ tôn giáo như Pchum Ben, hoặc ngày tổ tiên - là dịp người dân Campuchia làm những món ăn để dâng lên các nhà sư thay mặt những người đã khuất.
 

Lap Khmer

Lap là tên gọi của món gỏi bò Khmer, bao gồm thịt bò xắt lát mỏng hoặc thịt bò tái ướp với nước cốt chanh, trộn cùng với sả, hành khô, tỏi, nước mắm và các loại rau thơm, tất nhiên sẽ kèm thật nhiều ớt tươi. Đây là món ăn rất được yêu thích ở Campuchia và là món nhắm bắt miệng của đàn ông Campuchia.
 

Nom banh chok

Nom banh chok là một món ăn vô cùng phổ biến ở Campuchia, đến nỗi trong tiếng Anh nó được gọi đơn giản là Khmer Noodle (mì Khmer). Là một món ăn sáng điển hình, du khách sẽ bắt gặp món ăn này được bán trên các gánh hàng ven đường của những người phụ nữ. Nom banh chok bao gồm mì gạo chan với nước dùng được làm từ các loại gia vị truyền thống, ăn kèm lá bạc hà tươi, giá, hoa chuối, dưa chuột và các loại rau xanh khác.
 

Kdăm Chaa (cua chiên)

Cua chiên là một món ăn đặc sản tại các thị trấn ven biển ở Campuchia. Một loại gia vị đặc trưng không thể thiếu của món ăn này chính là tiêu Kampot. Tiêu Kampot là loại gia vị nổi tiếng trong giới sành ăn trên toàn thế giới, mặc dù du khách có thể tìm thấy loại tiêu này ở dạng khô có sẵn nhưng chỉ có thể thưởng thức hương vị độc đáo của những hạt tiêu xanh non này ở Campuchia. Nếu có dịp đến các vùng ven biển ở Campuchia, du khách đừng quên thưởng thức món cua chiên với tỏi và tiêu hấp dẫn này.
 

Thịt bò xào kiến

Côn trùng là một món ăn rất bình thường ở Campuchia, bạn sẽ tìm thấy tất cả các loại côn trùng trên thực đơn tại các nhà hàng ở xứ sở này. Và một trong các món ăn hấp dẫn nhất mà bạn nên thử chính là kiến cây xào với thịt bò và rau húng quế. Kiến với các kích cỡ, từ nhỏ đến mức không nhìn thấy hoặc dài khoảng 1 inch sẽ được xào chung với gừng, sả, tỏi, hẹ tây và thịt bò xắt lát mỏng. Món ăn mang một hương vị độc đáo bởi vị chua tinh tế do kiến tiết ra và thấm vào thịt bò. Món ăn này thường được dùng kèm với cơm.
 

Ang dtray - meuk (mực nướng)

Trong thị trấn ven biển như Sihanoukville và Kep, du khách sẽ dễ dàng nhìn thấy những người bán hải sản rong, mang theo lò than nhỏ trên vai và phục vụ du khách ngay trên bờ biển. Mực được ướp với nước chanh hoặc nước mắm, sau đó nướng trên xiên bằng gỗ và ăn kèm một loại nước chấm đặc trưng của Campuchia, được làm từ tỏi, ớt tươi, nước mắm, nước cốt chanh và đường.

Cha Houy Teuk (thạch tráng miệng)

Sau giờ học là lúc những bạn trẻ tụ tập xung quanh một quán hàng ven đường, nơi phục vụ món tráng miệng đặc trưng Cha Houy Teuk với giá chỉ 1.000 riel, khoảng $0,25 (5.000 đồng). Cha Houy Teuk là một hỗn hợp gồm bánh dẻo làm từ gạo nếp, khoai môn, đậu đỏ, bí ngô, mít và các loại thạch đủ màu, ăn cùng nước cốt dừa và đá lạnh.
 

Cá chiên

Cá chiên là một món ăn truyền thống trong các dịp đặc biệt ở Campuchia. Cá nguyên con được chiên vàng lên, sau đó được đặt lên một chiếc đĩa có nước sốt được làm từ cà ri dừa, kroeung vàng và ớt, ăn chung với các loại rau như súp lơ, bắp cải…và cơm hoặc mì.

Món nướng

Nếu vùng Siêm Riệp, người dân thích dùng món mắm Siêm Riệp và mắm Thái thì trái lại người dân Phnom Penh lại thích dùng các món chiên, nướng. Đặc biệt các món nướng được người dân ưu chuộng, từ gà nướng, cút nướng, thịt ba rọi nướng,v.v. Buổi tối, người dân Phnom Penh thường đóng cửa hàng sớm, và họ tập trung tại các công viên, quảng trường hay các bờ sông, trải chiếu và cùng thưởng thức các món nướng này.
 

Hủ tiếu Nam Vang

Hủ tiếu Nam Vang là món hủ tiếu do người Việt sống ở Nam Vang chế biến theo phong cách phù hợp với vùng cá tôm nước ngọt phong phú ở Biển Hồ nên cho thêm hương vị của tôm, cá và được bán đầu tiên ở Nam Vang. Nguyên liệu chính là hủ tiếu dai, nước dùng chính là xương heo hoặc sườn heo. Sau này có thêm lòng heo và nấu từng tô. Sau đó trụng sơ vắt hủ tiếu vừa ăn cho vừa chín, cho các nguyên liệu phụ vào như giá, hẹ, tôm, mực, cá, thịt bằm cùng lòng heo vào. Đây được xem là món ăn ngon, sau này được phổ biến thay vì hủ tiếu chỉ với xương thịt heo truyền thống. Tùy theo khẩu vị của từng người, có thể thay thế lòng heo bằng tôm, cua, mực v.v...